Sudbury-onderwijs (vorm van: democratisch onderwijs) is een vorm van bijzonder onderwijs die is vernoemd naar de Sudbury Valley School die in 1968 werd opgericht in het Amerikaanse Framingham (Massachusetts). De structuur van een Sudbury school is gebaseerd op een directe democratie. Iedereen in de school, studenten en staf, hebben een gelijke stem in de volledige organisatie van de school. Bij dit type onderwijs zijn kinderen volledig verantwoordelijk voor hun eigen leven, leren en toekomst. Er zijn geen opgelegde klassen, leerplannen, overhoringen.

Algemeen kenmerk

Op een Sudbury-school zijn leerlingen zelf volledig verantwoordelijk voor hun opleiding. De kinderen bepalen dus zelf wat, hoe, wanneer en met wie ze iets willen ondernemen. Leren is er een middel om doelen te bereiken. Het uitgangspunt is dat de meest waardevolle leerervaringen altijd diegene zijn die door de persoon zelf gekozen worden.

Een Sudbury-school is in essentie een veilige en berekenbare omgeving waar studenten van verschillende leeftijden en uiteenlopende interesses hun individuele curriculum vormgeven. Leren is praktisch of theoretisch, individueel of sociaal, formeel of informeel, maar steeds doelgericht en vanuit een intrinsieke motivatie.

Specifieke kenmerken

Afwezigheid van opgelegde lessen: Er is geen vast curriculum of een aantal verplichte vakken. In plaats daarvan volgt de leerling zijn interesse en leren ze de nodige vaardigheden als een bijproduct van hun activiteiten. Er zijn geen echte klaslokalen, maar ruimtes waar mensen kunnen samenkomen om dingen te ondernemen.

Leeftijdsmix: studenten worden niet gescheiden in leeftijdsgroepen, de vrije interactie tussen jongere en oudere leerlingen en volwassenen wordt gezien als een krachtig instrument voor leren en ontwikkeling bij alle leeftijden.

Autonome democratie: ouders hebben een beperkte betrokkenheid of geen betrokkenheid bij het schoolbestuur; Sudbury scholen worden gerund door een democratische school vergadering (schoolmeeting) waar de leerlingen en staf als gelijken deelnemen. Op een Sudbury school wordt zelfs het inhuren of ontslaan van staf door de schoolmeeting besloten door het houden van jaarlijkse staf verkiezingen, in tegenstelling tot de meeste andere scholen.